Choć małe i niepozorne, mogą być śmiertelnie niebezpieczne. Mowa o kleszczach mogących wywołać bardzo poważne choroby, m.in.: boreliozę oraz kleszczowe zapalenie mózgu. Często na ich ukąszenia narażeni są biegacze i osoby uprawiające sport na świeżym powietrzu. Kleszcze należą do rodziny pajęczaków. Mierzą od jednego do kilku milimetrów długości. Naszą planetę zamieszkuje ponad 800 gatunków kleszczy, z czego w Polsce można spotkać 21 gatunków. Zamieszkują przede wszystkim tereny leśne, podmokłe, porośnięte wysoką trawą. Coraz częściej jednak notuje się ich obecność w obrębie miast (parki, prywatne posesje, ogrody) i terenów uprzemysłowionych. Zazwyczaj żerują na wysokości, która pozawala im bez problemu przemieścić się na ciało człowieka. Warto zaznaczyć, że kleszcze nie wspinają się powyżej wysokości 1-1,5 m.
Kleszcze namierzają swe ofiary za pomocą narządu Hallera znajdującego się na pierwszej parze odnóży. Ten biologiczny „radar” potrafi rozpoznać kilkadziesiąt różnych zapachów, w tym substancje zawarte w pocie, feromony oraz wydychany przez człowieka dwutlenek węgla. Kleszcze czują także wibracje, zmiany oświetlenia (czyli rzucany przez nas cień) oraz ciepło naszego ciała. Dzięki temu nie tylko potrafią się do nas przyczepić, gdy idziemy przez łąkę czy zarośla, ale też szukają najlepszego miejsca do ugryzienia: takiego, gdzie skóra jest cienka i dobrze ukrwiona (np. pod kolanem, w pachwinie, pod ramieniem czy u nasady włosów). Kleszcz wbija się w skórę za pomocą aparatu gębowego, który przypomina rurkę naszpikowaną kolcami, nachylonymi pod pewnym kątem, co utrudnia jej wyciągnięcie. Wydziela przy tym substancje znieczulające (dlatego nie czujemy jego ukąszenia) oraz hamujące krzepnięcie krwi. Po wbiciu się w skórę pozostaje w tym miejscu kilka dni (o ile nie zostanie zauważony), znacznie powiększając swoją objętość, a następnie odpada.
Wzmożona aktywność kleszczy
Zróżnicowana aktywność dzienna i sezonowa kleszczy zależy m.in. od zmian temperatury, wilgotności, nasłonecznienia i występowania żywicieli. Aktywność kleszczy podnosi wysoka temperatura i wysoka wilgotność powietrza. Łagodna zima oraz wilgotne lato sprzyjają wysokiej rozrodczości kleszczy i ich małej umieralności . Powoduje to spore zwiększenie tempa ich rozprzestrzeniania się i liczby na danym obszarze. Ponieważ zmiany klimatyczne sprawiają, że nasze zimy są coraz łagodniejsze i krótsze, liczba kleszczy z roku na rok się zwiększa. W Polsce kleszczowy sezon zaczyna się już w marcu i trwa do listopada, z małą przerwą na gorące miesiące letnie. Są dwa szczyty aktywności rocznej: maj-czerwiec i wrzesień-październik. Okres letni to również czas, kiedy wielu biegaczy wybiera na treningi ścieżki wśród łąk i leśne dukty. Z kolei aktywność dobowa przypada na godziny poranne od ok. 8.00-9.00 do 11.00-12.00 oraz popołudniowe: od 16.00-17.00 do zmroku. Gdy temperatura spada poniżej 4°C, kleszcze zapadają w letarg: chowają się w ściółce i przesypiają niekorzystne warunki.